Zasiłek chorobowy z tytułu umowy cywilnoprawnej

Przedsiębiorca zawarł ze studentką umowę zlecenia na okres od 1 września 2015 r. do 31 października 2017 r. Dnia 28 czerwca br. zleceniobiorczyni obroniła pracę magisterską, w związku z tym od 29 czerwca br. została zgłoszona do obowiązkowego ubezpieczenia emerytalno-rentowego, natomiast do ubezpieczenia chorobowego zadeklarowała chęć przystąpienia od 4 sierpnia 2016 r. Czy zleceniobiorczyni, jako absolwentka szkoły wyższej, z tytułu choroby uzyska zasiłek chorobowy bez okresu wyczekiwania? Jeśli tak, to czy płatnik składek, jako uprawniony do wypłaty świadczeń, powinien wypłacić jej zasiłek chorobowy od 4 sierpnia br., tj. od momentu przystąpienia do ubezpieczenia chorobowego? Jak wynika z wystawionego przez szpital zwolnienia, zleceniobiorczyni stała się niezdolna do pracy od 2 sierpnia 2016 r.

Dla celów uzyskania zasiłku chorobowego wymagane jest posiadanie przez osobę ubezpieczoną odpowiedniego okresu wyczekiwania, który dla podlegających ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie wynosi co najmniej 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego. Zasiłek chorobowy przysługuje dopiero po upływie wskazanego okresu. Tak wynika z art. 4 ust. 1 pk 2 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2016 r. poz. 372 ze zm.), zwanej ustawą zasiłkową.

Jedynie w okolicznościach wymienionych w art. 4 ust. 3 ustawy zasiłkowej, zasiłek chorobowy przysługuje od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego, a więc bez okresu wyczekiwania. Ma to miejsce m.in. w przypadku:

absolwentów szkół lub szkół wyższych, którzy zostali objęci ubezpieczeniem chorobowym lub przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od dnia ukończenia szkoły lub uzyskania dyplomu ukończenia studiów wyższych,
gdy niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy,
ubezpieczonych obowiązkowo, którzy mają wcześniejszy, co najmniej 10-letni okres obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego.

W kwestii poruszanej przez Czytelnika pomocny dla rozstrzygnięcia jest komentarz ZUS do ustawy zasiłkowej, dostępny na stronie internetowej www.zus.pl (patrz ramka).

Z przedstawionego przez Czytelnika stanu faktycznego wynika, że 28 czerwca 2016 r. zleceniobiorczyni obroniła pracę magisterską. Dla uzyskania prawa do zasiłku chorobowego bez okresu wyczekiwania, a więc od pierwszego dnia podlegania ubezpieczeniu chorobowemu, z tytułu niezdolności do pracy powstałej w trakcie ubezpieczenia chorobowego, musiałaby ona przystąpić do tego ubezpieczenia w nieprzekraczalnym terminie 90 dni od dnia złożenia egzaminu dyplomowego (a więc najpóźniej 26 września 2016 r.), co też uczyniła.

Zleceniobiorczyni przystąpiła jednak do ubezpieczenia chorobowego w trakcie trwania niezdolności do pracy. Z tego też powodu nie nabędzie ona prawa do zasiłku chorobowego z tytułu obecnej niezdolności do pracy. Czytelnik nie może więc dokonać wypłaty tego świadczenia nawet tak jak sugeruje od dnia 4 sierpnia 2016 r., tj. od dnia przystąpienia przez zleceniobiorczynię do ubezpieczenia chorobowego.

Zasiłek chorobowy przysługuje bowiem ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby lub niemożności wykonywania pracy w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego (art. 6 ustawy zasiłkowej) albo należny jest na zasadach określonych w art. 7 ustawy zasiłkowej, gdy niezdolność do pracy powstanie po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, a nie zachodzą okoliczności wymienione w art. 13 tego aktu prawnego.

Zasiłek chorobowy należny jest z tytułu niezdolności do pracy, która powstała nie wcześniej niż w dniu podlegania ubezpieczeniu chorobowemu.

Kiedy zasiłek chorobowy przysługuje od pierwszego dnia niezdolności do pracy absolwentom szkół?

Absolwentom szkół zasiłek chorobowy przysługuje od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego, jeżeli zostali objęci ubezpieczeniem chorobowym lub przystąpili do tego ubezpieczenia w ciągu 90 dni od ukończenia szkoły, tj. od daty podanej w świadectwie.

Absolwentom szkół wyższych zasiłek chorobowy przysługuje od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego, jeżeli zostali objęci ubezpieczeniem chorobowym lub przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od dnia złożenia egzaminu dyplomowego, natomiast w przypadku kierunków: lekarskiego, lekarsko-dentystycznego i weterynarii - od daty złożenia ostatniego wymaganego planem studiów egzaminu, a kierunku farmacja - od daty zaliczenia ostatniej przewidzianej w planie studiów praktyki.