Zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia z uwzględnieniem odpowiedzi ZUS na pytanie naszego Wydawnictwa

W stanie prawnym obowiązującym do 31 grudnia 2021 r. zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia przysługiwał nie dłużej niż do wyczerpania pełnego okresu zasiłkowego, tj. odpowiednio 182 dni lub 270 dni. Natomiast od 1 stycznia 2022 r. zasiłek chorobowy przypadający po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego za okres niezdolności do pracy lub niemożności wykonywania pracy z przyczyn, o których mowa w art. 6 ust. 2 ustawy zasiłkowej, tj. z powodu:

decyzji wydanej przez właściwy organ albo uprawniony podmiot na podstawie przepisów o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi,
poddania się obowiązkowi kwarantanny, izolacji w warunkach domowych albo izolacji, o której mowa w przepisach o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi,
przebywania w:

stacjonarnym zakładzie lecznictwa odwykowego w celu leczenia uzależnienia alkoholowego,
szpitalu albo innym zakładzie leczniczym podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne w celu leczenia uzależnienia od środków odurzających lub substancji psychotropowych

przysługuje nie dłużej niż przez 91 dni (art. 8 ust. 2 zd. 1 ustawy zasiłkowej).

Skrócony do 91 dni okres pobierania zasiłku chorobowego po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego nie dotyczy niezdolności do pracy spowodowanej gruźlicą, występującej w trakcie ciąży, powstałej wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz zabiegowi ich pobrania. W tych przypadkach zasiłek ten może być wypłacany przez okres trwania niezdolności do pracy, ale nie dłużnej niż przez odpowiednio 182 dni albo 270 dni.

Okres 91 dni, o których mowa, liczony jest:

od dnia następnego po dniu ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego, gdy nieprzerwana niezdolność do pracy powstała w czasie trwania tego ubezpieczenia lub
od dnia powstania niezdolności do pracy, jeżeli powstała ona po ustaniu tytułu ubezpieczenia, tj. odpowiednio w ciągu 14 dni lub 3 miesięcy od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego.

Jeśli koniec okresu 91 dni upływa już po wyczerpaniu odpowiednio 182- lub 270-dniowego okresu zasiłkowego, to zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia może być przyznany nie dłużej niż do wyczerpania pełnego okresu zasiłkowego.

Omówione zmiany zostały wprowadzone do ustawy zasiłkowej ustawą z dnia 24 czerwca 2021 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1621), dalej nowelą. Zgodnie z art. 21 noweli, zasiłki oraz świadczenie rehabilitacyjne, do których prawo powstało przed dniem 1 stycznia 2022 r., wypłaca się w wysokości, na zasadach i w trybie określonych w przepisach ustawy zasiłkowej w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2022 r., za cały okres nieprzerwanej niezdolności do pracy.

ZUS Zgodnie z wyjaśnieniem ZUS z 31 stycznia 2022 r. w sprawie nowych zasad ustalania okresu zasiłkowego po ustaniu zatrudnienia, będącym odpowiedzią na pytanie naszego Wydawnictwa: "(...) Jeżeli (...) ubezpieczony z tytułu niezdolności do pracy nabył prawo do wynagrodzenia za czas niezdolności (na podstawie art. 92 K.p.) do 31 grudnia 2021 r., a prawo do zasiłku chorobowego od 1 stycznia 2022 r. lub później, prawo do zasiłku za okres po ustaniu zatrudnienia przysługiwać będzie na zasadach obowiązujących od 1 stycznia 2022 r.".

Przykład

Pracodawca jest płatnikiem zasiłków. Pracownik zatrudniony na czas określony (do 20 lutego 2022 r.) choruje nieprzerwanie od 10 grudnia 2021 r. do 27 marca 2022 r. Ponieważ była to jego pierwsza absencja chorobowa w 2021 r., otrzymał/otrzyma:

wynagrodzenie chorobowe od 10 do 31 grudnia 2021 r. (22 dni z limitu przysługującego w 2021 r.) oraz od 1 stycznia do 2 lutego 2022 r. (33 dni z limitu przysługującego w 2022 r.),
zasiłek chorobowy od 3 do 20 lutego 2022 r. (18 dni) wypłacany przez pracodawcę,
zasiłek chorobowy od 21 lutego do 27 marca 2022 r. (35 dni) wypłacany przez ZUS po ustaniu zatrudnienia.

W razie dalszej nieprzerwanej absencji chorobowej, pracownik będzie uprawniony do zasiłku chorobowego po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego jeszcze przez 56 dni (91 dni - 35 dni), tj. do 22 maja 2022 r.

Przykład

Przyjmujemy założenia z poprzedniego przykładu, z tym że od 10 grudnia 2021 r. pracownik był uprawniony do zasiłku chorobowego (okres wypłaty wynagrodzenia chorobowego wykorzystał na początku 2021 r.). Ponieważ pracownik nabył prawo do zasiłku chorobowego w 2021 r., to okres, przez który przysługuje mu zasiłek chorobowy po ustaniu ubezpieczenia ustala się na podstawie przepisów obowiązujących do 31 grudnia 2021 r. Za wskazany okres niezdolności do pracy otrzymał/otrzyma:

zasiłek chorobowy od 10 grudnia 2021 r. do 20 lutego 2022 r. (73 dni) wypłacany przez pracodawcę,
zasiłek chorobowy od 21 lutego do 27 marca 2022 r. (35 dni) wypłacany przez ZUS po ustaniu zatrudnienia.

W razie dalszej nieprzerwanej absencji chorobowej, pracownik będzie uprawniony do zasiłku chorobowego po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego do wyczerpania pełnego 182-dniowego okresu zasiłkowego, czyli jeszcze przez 74 dni (182 dni - 73 dni - 35 dni), tj. do 9 czerwca 2022 r.

Zwracamy uwagę! Nowela nie wprowadziła zmian w zakresie ustalania prawa do świadczenia rehabilitacyjnego po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego. Jeśli więc po wyczerpaniu zasiłku chorobowego osoba z przykładu byłaby nadal niezdolna do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokowała odzyskanie zdolności do pracy, to może ubiegać się o przyznanie świadczenia rehabilitacyjnego (art. 18 ust. 1 ustawy zasiłkowej). O okolicznościach uzasadniających ustalenie uprawnień do tego świadczenia orzeka lekarz orzecznik ZUS lub komisja lekarska.