Składniki wynagrodzenia w podstawie wymiaru zasiłków w zależności od zapisu w przepisach płacowych

W regulaminie wynagradzania zamieściliśmy zapis dotyczący premii regulaminowej. Stanowi on, że pracownik zachowuje prawo do premii za okres pierwszych 33 (14) dni niezdolności do pracy przypadającej w ciągu roku kalendarzowego. Czy takie postępowanie jest wystarczające, aby premię wliczać do podstawy wymiaru zasiłków z ubezpieczenia społecznego?

Tak. Wynagrodzenie za czas choroby przysługuje pracownikowi za pierwsze 33 (14) dni niezdolności do pracy z powodu choroby w roku kalendarzowym. Oblicza się je według zasad obowiązujących przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i wypłaca za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy (art. 92 § 2 K.p.).

Podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego stanowi zatem przeciętne miesięczne wynagrodzenie uzyskane przez pracownika za okres 12 miesięcy kalendarzowych (odpowiednio pełnych miesięcy kalendarzowych) poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Przy czym nie uwzględnia się w niej składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie ich pobierania zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tych świadczeń. Tak stanowi art. 41 ust. 1 ustawy zasiłkowej.

Pracodawcy swobodnie regulują zasady wypłaty poszczególnych składników wynagrodzenia i na ich podstawie decydują, czy dany składnik podlega wliczeniu do podstawy wymiaru świadczeń chorobowych. Zamieszczenie w przepisach płacowych obowiązujących u Czytelnika zapisu, że "pracownik zachowuje prawo do premii za okres pierwszych 33 (14) dni niezdolności do pracy w ciągu roku kalendarzowego" oznacza, że premia jest wypłacana obok wynagrodzenia chorobowego. A zatem nie podlega wliczeniu do podstawy wymiaru tego świadczenia. Należy ją jednak uwzględnić w podstawie zasiłków - nie jest wypłacana za okresy, za które pracownikowi przysługuje zasiłek z ubezpieczenia społecznego (chorobowy, macierzyński, opiekuńczy i świadczenie rehabilitacyjne). Wobec tego, iż Czytelnik nie wskazał sposobu zmniejszania premii wyjaśniamy, że jeśli w myśl postanowień zawartych w regulaminie odbywa się ono proporcjonalnie do dni pobierania zasiłku, to premia podlega wliczeniu do podstawy jego wymiaru po uzupełnieniu. Gdy zmniejszenie jest nieproporcjonalne do okresu absencji (procentowe lub kwotowe), to premię wlicza się w kwocie faktycznie wypłaconej za miesiące, za które wynagrodzenie przyjęto do ustalenia tej podstawy.

Zwracamy uwagę! W razie braku postanowień o zachowywaniu prawa do składnika wynagrodzenia za okres pobierania świadczenia, uznaje się, że nie przysługuje on za ten okres i powinien być przyjęty do ustalenia podstawy wymiaru. Jeżeli jednak, mimo braku odpowiednich postanowień w przepisach płacowych lub umowach o pracę, pracodawca udokumentuje, że składnik wynagrodzenia jest pracownikowi wypłacany za okres pobierania świadczenia, składnika tego nie uwzględnia się w podstawie wymiaru (por. ust. 295 komentarza ZUS do ustawy zasiłkowej, dostępnego na stronie internetowej www.zus.pl). Wliczeniu do podstawy wymiaru nie podlegają też składniki wynagrodzenia przyznawane niezależnie od oceny pracy pracownika, na których przyznanie i wypłatę nie mają wpływu okresy absencji chorobowej. Wśród nich można wyróżnić np.: nagrodę za ukończenie przez pracownika szkoły, bony lub wypłaty w gotówce przyznawane w jednakowej wysokości lub jednakowym wskaźnikiem procentowym w stosunku do płacy pracownika, określonej w umowie o pracę, wszystkim pracownikom lub grupom pracowników, z okazji uroczystych dni, świąt, rocznicy powstania firmy itp. (por. ust. 296 komentarza ZUS do ustawy zasiłkowej).

Przykład

Pracownik oprócz wynagrodzenia w stałej miesięcznej wysokości 2.500 zł otrzymuje premie miesięczne wynoszące 25% wynagrodzenia określonego w umowie o pracę (625 zł). Zgodnie z regulaminem premiowania, premia przysługuje w pełnej wysokości za pierwsze 33 (14) dni niezdolności do pracy, za którą pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia za czas choroby. Premia jest pomniejszana kwotowo za okresy absencji przekraczającej 33 (14) dni.

Pracownik chorował od 2 stycznia do 3 lutego 2017 r. (33 dni). Podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego stanowiło przeciętne miesięczne wynagrodzenie za okres od stycznia do grudnia 2016 r. (bez uwzględniania premii), tj. w wysokości 2.157,25 zł [(2.500 zł - 342,75 zł) x 12 m-cy] : 12 m-cy. Premia miesięczna za styczeń i luty 2017 r. została wypłacona w pełnej wysokości obok wynagrodzenia chorobowego.

Ponowna niezdolność pracownika do pracy trwała od 26 do 30 czerwca 2017 r. (5 dni). Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowiło przeciętne miesięczne wynagrodzenie za okres od czerwca 2016 r. do maja 2017 r. (z wyłączeniem wynagrodzenia za styczeń 2017 r. i przyjęciem uzupełnionego wynagrodzenia za luty 2017 r.). Do podstawy wymiaru zasiłku należało wliczyć premie za te same miesiące.