A A A

Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 19 (882) z dnia 1.07.2015

Prawo do zasiłku opiekuńczego, gdy jedno z rodziców jest bezrobotne

Pracownik złożył wniosek o wypłatę zasiłku opiekuńczego z tytułu konieczności sprawowania osobistej opieki nad chorym dzieckiem w wieku 4 lat. W oświadczeniu ZUS Z-15 wpisał, że jego żona - matka dziecka jest zarejestrowana w urzędzie pracy jako bezrobotna. Czy pracownik jest uprawniony do wypłaty zasiłku opiekuńczego?

W sytuacji przedstawionej w pytaniu pracownikowi, co do zasady, nie przysługuje prawo do zasiłku opiekuńczego. Zasiłek ten może być wypłacony jedynie za dzień, w którym żona pracownika ma obowiązek stawienia się na wezwanie urzędu pracy, o ile dzień taki przypada w okresie opieki orzeczonej przez lekarza.

Zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeżeli poza pracownikiem są inni członkowie rodziny pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym, mogący zapewnić opiekę dziecku lub choremu członkowi rodziny. Nie dotyczy to opieki sprawowanej nad chorym dzieckiem w wieku do 2 lat.

Tak stanowi art. 34 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2014 r. poz. 159), dalej: ustawy zasiłkowej.

Żona pracownika, będąc osobą bezrobotną, jest członkiem rodziny pozostającym we wspólnym gospodarstwie domowym, mogącym zapewnić opiekę choremu dziecku. W konsekwencji drugiemu z rodziców nie przysługuje prawo do zasiłku opiekuńczego. Osobą bezrobotną jest bowiem m.in. osoba niezatrudniona i niewykonująca innej pracy zarobkowej, która jest zdolna i gotowa do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym w danym zawodzie lub służbie albo innej pracy zarobkowej, zarejestrowana we właściwym dla miejsca zameldowania stałego lub czasowego powiatowym urzędzie pracy oraz poszukująca zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej - art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2015 r. poz. 149 ze zm.). Z tym jednak, że w myśl art. 33 ust. 3 tej ustawy, bezrobotny jest obowiązany do zgłaszania się w placówce właściwego powiatowego urzędu pracy w wyznaczonym przez urząd terminie. Obowiązek ten wyznacza się w celu przyjęcia propozycji odpowiedniej pracy lub innej formy pomocy proponowanej przez urząd lub w innym celu wynikającym z ww. ustawy i określonym przez urząd pracy, w tym potwierdzenia gotowości do podjęcia pracy.

Dodajmy, że pracownik byłby uprawniony do zasiłku opiekuńczego, gdyby jego żona, będąca stałą opiekunką dziecka, nie mogła sprawować tej opieki np. z powodu własnej choroby. Wówczas pracownik powinien przedłożyć zaświadczenie lekarskie wystawione na "zwykłym" druku. Zaświadczenie to powinno zawierać imię i nazwisko żony pracownika, okres i przyczynę konieczności sprawowania przez niego opieki nad dzieckiem, imię i nazwisko dziecka oraz pieczątkę i podpis lekarza wystawiającego zaświadczenie.

W takim przypadku zasiłek opiekuńczy przysługiwałby nie tylko w okresie choroby dziecka, ale również za dni, w których dziecko (w wieku do lat 8) było zdrowe, a matka z powodu choroby nie mogłaby zapewnić opieki.

Przykład

Pracownik przedłożył zaświadczenie lekarskie ZUS ZLA orzekające o konieczności sprawowania przez niego osobistej opieki nad chorym dzieckiem w wieku 5 lat w okresie od 15 do 19 czerwca 2015 r. Do tego zaświadczenia dołączył druk ZUS Z-15, z którego wynika, że stałą opiekę nad dzieckiem sprawuje jego bezrobotna żona. Ponadto złożył zaświadczenie lekarskie stwierdzające, że jego żona z powodu choroby nie może sprawować opieki nad dzieckiem w okresie od 15 do 23 czerwca 2015 r. (zaświadczenie to spełnia warunki, o których mowa wyżej).

Pracownikowi przysługuje prawo do zasiłku opiekuńczego za okres od 15 do 23 czerwca 2015 r. z tytułu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem (tj. zarówno za czas choroby dziecka, jak i choroby żony pracownika będącej stałą opiekunką dziecka).