Skutki prowadzenia działalności gospodarczej w okresie pobierania świadczenia rehabilitacyjnego

Czy w okresie pobierania świadczenia rehabilitacyjnego można prowadzić działalność gospodarczą i szkolić uczniów?

Nie. Do świadczenia rehabilitacyjnego stosuje się odpowiednio przepisy ustawy zasiłkowej dotyczące m.in. utraty prawa do zasiłku chorobowego (art. 22 ustawy zasiłkowej).

Przepis art. 17 ustawy zasiłkowej stanowi, że ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia. Każda z tych przesłanek stanowi samodzielną podstawę pozbawienia prawa do zasiłku. Utrata prawa do zasiłku następuje bez względu na to czy wykonywana praca szkodzi zdrowiu chorego lub powoduje możliwość przedłużenia okresu niezdolności do pracy.

Świadczenie rehabilitacyjne, zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy zasiłkowej, przysługuje ubezpieczonemu, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy. Świadczenie to jest więc okresem niezdolności do pracy spowodowanej chorobą, trwającej po wyczerpaniu okresu wypłaty zasiłku chorobowego, orzeczonej przez lekarza orzecznika ZUS.

Ważne: Wykonywanie pracy zarobkowej w okresie, na który zostało przyznane świadczenie rehabilitacyjne powoduje utratę prawa do jego wypłaty.

W przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą, za wykonywanie pracy zarobkowej uważa się czynności związane z prowadzeniem zakładu, zależnie od rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej (por. wyrok SN z dnia 17 stycznia 2002 r., sygn. akt II UKN 710/00, OSNP 2003/20/498). Na zajęcia te składają się czynności polegające na wykonywaniu prac objętych działalnością zakładu oraz związane z jego prowadzeniem, w tym m.in.:

nadzór nad pracownikami,
wydawanie dyspozycji i wskazówek zatrudnionym pracownikom,
przyjmowanie i wydawanie towaru,
szkolenie uczniów.

Do czynności związanych z prowadzeniem zakładu nie jest zaliczane podpisywanie dokumentów finansowych sporządzonych przez pracownika.

Zwracamy uwagę! Okres, na który przyznano świadczenie rehabilitacyjne, podlega kontroli na takich samych zasadach, jak prawidłowość wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy (art. 68 ustawy zasiłkowej). Jeśli więc płatnik świadczenia, którym w przypadku osoby prowadzącej działalność jest ZUS, w wyniku przeprowadzonej kontroli ustali, że działalność gospodarcza jest prowadzona osobiście, to odmówi wypłaty świadczenia za miesiąc, w którym została przeprowadzona kontrola. Utrata prawa do zasiłku chorobowego dotyczy całego okresu zwolnienia lekarskiego. Natomiast utrata świadczenia rehabilitacyjnego przyznawanego na okresy miesięczne (i wypłacanego w systemach miesięcznych), obejmuje cały miesiąc, w którym działalność była wykonywana, nawet jeśli był to jeden dzień w tym miesiącu.