Komentarz do ustawy zasiłkowej – część I - Dodatek nr 18 do Ubezpieczeń i Prawa Pracy nr 20 (278) z dnia 10.10.2010

Artykuł 29 ustawy zasiłkowej - nabywanie prawa do zasiłku macierzyńskiego

Art. 29. 1. Zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonej, która w okresie ubezpieczenia chorobowego albo w okresie urlopu wychowawczego:

1) urodziła dziecko;

2) przyjęła na wychowanie dziecko w wieku do 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego - do 10 roku życia, i wystąpiła do sądu opiekuńczego w sprawie jego przysposobienia;

3) przyjęła na wychowanie w ramach rodziny zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej niespokrewnionej z dzieckiem, dziecko w wieku do 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego - do 10 roku życia.

2. Przepis ust. 1 pkt 2 i 3 stosuje się odpowiednio do ubezpieczonego.

3. W przypadku gdy prawo do zasiłku macierzyńskiego powstało w okresie urlopu wychowawczego, zasiłek macierzyński przysługuje za okres odpowiadający części urlopu macierzyńskiego, która przypada po porodzie.

4. W razie śmierci ubezpieczonej lub porzucenia przez nią dziecka zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonemu-ojcu dziecka lub innemu ubezpieczonemu członkowi najbliższej rodziny, jeżeli przerwą zatrudnienie lub inną działalność zarobkową w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

4a. W razie skrócenia okresu pobierania zasiłku macierzyńskiego na wniosek ubezpieczonej-matki dziecka po wykorzystaniu przez nią zasiłku za okres co najmniej 14 tygodni, zasiłek ten przysługuje ubezpieczonemu-ojcu dziecka, który uzyskał prawo do urlopu macierzyńskiego lub przerwał działalność zarobkową w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

5. Zasiłek macierzyński przysługuje przez okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego, okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub okres dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, z zastrzeżeniem ust. 3 i 6.

5a. Zasiłek macierzyński przysługuje przez okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu ojcowskiego.

6. W przypadku, o którym mowa w ust. 4 i 4a, okres wypłaty zasiłku macierzyńskiego zmniejsza się o okres wypłaty tego zasiłku ubezpieczonej-matce dziecka.

7. Wysokość zasiłku macierzyńskiego pomniejsza się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy, w którym pracownik łączy korzystanie z dodatkowego urlopu macierzyńskiego lub dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego takiego urlopu na zasadach określonych w art. 182¹ Kodeksu pracy.

Zasiłek macierzyński przysługuje - bez okresu wyczekiwania - ubezpieczonej, która w okresie ubezpieczenia chorobowego albo w okresie urlopu wychowawczego urodziła dziecko. Zasiłek macierzyński przysługuje również ubezpieczonej (odpowiednio ubezpieczonemu), która w okresie ubezpieczenia chorobowego albo w okresie urlopu wychowawczego przyjęła na wychowanie:

• dziecko w wieku do 7 roku życia (w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego - do 10 roku życia) i wystąpiła do sądu opiekuńczego w sprawie jego przysposobienia lub

• w ramach rodziny zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej niespokrewnionej z dzieckiem, dziecko w wieku do 7 roku życia (w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego - do 10 roku życia).

Okres wypłaty zasiłku macierzyńskiego

Zasiłek macierzyński przysługuje przez okres ustalony w Kodeksie pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, a od 1 stycznia 2010 r. także jako okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz urlopu ojcowskiego.

Okres urlopu macierzyńskiego, zgodnie z art. 180 K.p., wynosi:

• 20 tygodni (140 dni) w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,

• 31 tygodni (217 dni) w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie,

• 33 tygodni (231 dni) w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie,

• 35 tygodni (245 dni) w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie,

• 37 tygodni (259 dni) w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie.

Co najmniej 2 tygodnie urlopu macierzyńskiego mogą przypadać przed przewidywaną datą porodu, natomiast po porodzie przysługuje urlop macierzyński niewykorzystany przed porodem, aż do wykorzystania przysługującego pełnego wymiaru urlopu.
 

Jeżeli pracownica nie korzysta z urlopu macierzyńskiego przed przewidywaną datą porodu, pierwszym dniem urlopu macierzyńskiego jest dzień porodu.

W przypadku przyjęcia dziecka (dzieci) w wieku do ukończenia 7 roku życia lub dziecka (dzieci), wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, do ukończenia przez nie 10 roku życia, na wychowanie i wystąpienia do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka (dzieci), zasiłek macierzyński przysługuje przez okres ustalony w art. 183 K.p. jako okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, tj. w wymiarze:

• 20 tygodni (140 dni) - w przypadku przyjęcia na wychowanie jednego dziecka,

• 31 tygodni (217 dni) - w przypadku jednoczesnego przyjęcia na wychowanie dwojga dzieci,

• 33 tygodni (231 dni) - w przypadku jednoczesnego przyjęcia na wychowanie trojga dzieci,

• 35 tygodni (245 dni) - w przypadku jednoczesnego przyjęcia na wychowanie czworga dzieci,

• 37 tygodni (259 dni) - w przypadku jednoczesnego przyjęcia na wychowanie pięciorga i więcej dzieci,

nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10 roku życia.

Wymiar ten obowiązuje także w przypadku przyjęcia na wychowanie dziecka (dzieci) w ramach rodziny zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej niespokrewnionej z dzieckiem.

W liczbie dzieci przyjętych jednocześnie na wychowanie, od której zależy okres wypłaty zasiłku macierzyńskiego, uwzględnia się dzieci w wieku do ukończenia 7 lub odpowiednio 10 roku życia. Przy czym przy obliczaniu wieku osoby fizycznej, termin upływa z początkiem ostatniego dnia okresu (art. 112 K.c.). Zatem w przypadku przyjęcia dziecka na wychowanie, zasiłek macierzyński przysługuje nie dłużej niż do dnia poprzedzającego siódme lub odpowiednio dziesiąte urodziny dziecka.

W przypadku gdy w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego z tytułu przyjęcia dzieci na wychowanie, jedno z dzieci kończy 7 lub odpowiednio 10 rok życia, od tej daty okres wypłaty zasiłku macierzyńskiego ulega zmianie. Zasiłek przysługuje w wymiarze odpowiednim do liczby dzieci spełniających warunki wiekowe. Jeżeli ustalony ponownie okres wypłaty zasiłku macierzyńskiego będzie krótszy od okresu dotychczas wykorzystanego, zasiłek macierzyński nie przysługuje po dniu osiągnięcia przez dziecko 7 lub odpowiednio 10 roku życia.
 

Zasiłek macierzyński przysługuje ponadto przez okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz urlopu ojcowskiego w wymiarze:

Dodatkowy urlop macierzyński
 

Dodatkowy urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego
 

Urlop ojcowski dla ojca wychowującego dziecko - nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 12 miesiąca życia
 

W sytuacji gdy prawo do zasiłku macierzyńskiego powstało w okresie urlopu wychowawczego, zasiłek macierzyński przysługuje za okres odpowiadający części urlopu macierzyńskiego, która przypada po porodzie. Interpretując powołany przepis ZUS wyjaśnił (ust. 80 komentarza ZUS), że w przypadku gdy prawo do zasiłku macierzyńskiego powstało w okresie urlopu wychowawczego, zasiłek macierzyński przysługuje za okres odpowiadający części urlopu macierzyńskiego, która przypada po porodzie. Przepis ten stosuje się tylko w przypadkach, gdy pracownica nie ma prawa do urlopu macierzyńskiego, tj. jeżeli pełny wymiar urlopu macierzyńskiego określony w art. 180 K.p., bez skracania go o 2 tygodnie, przypada w czasie trwania urlopu wychowawczego. Jeżeli natomiast urodzenie kolejnego dziecka nastąpi pod koniec urlopu wychowawczego, to po zakończeniu urlopu wychowawczego pracownicy przysługuje urlop macierzyński w wymiarze pozostałym do wyczerpania okresu określonego w art. 180 K.p., tj. 20, 31, 33, 35 lub 37 tygodni liczonych od dnia porodu.

Osoby ubezpieczone, do których przepisy Kodeksu pracy nie mają zastosowania, np. osoby prowadzące pozarolniczą działalność, niekorzystające z urlopu macierzyńskiego mają prawo do pełnego zasiłku macierzyńskiego, niezależnie od podjęcia w czasie korzystania z zasiłku macierzyńskiego lub kontynuowania wcześniejszego zatrudnienia. W kwestii tej stanowisko zajął również ZUS, w piśmie z dnia 10 listopada 2000 r., znak: SKs-6002-38/12/2000 wyjaśniając, że: „(…) Do zasiłku macierzyńskiego nie ma zastosowania przepis art. 17 ust. 1 ustawy powołanej wyżej (mowa tu o ustawie zasiłkowej - przypis redakcji). Należy zatem przyjąć, że osoby ubezpieczone, do których nie ma zastosowania Kodeks pracy (np. prowadzące działalność pozarolniczą), niekorzystające zatem z urlopu macierzyńskiego, mają prawo do zasiłku macierzyńskiego za cały przewidziany prawem okres, niezależnie od tego, czy podejmują w czasie korzystania z zasiłku macierzyńskiego pracę zarobkową, czy kontynuują pracę wcześniej wykonywaną.

Również pracownica, która podejmie pracę zarobkową w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego w innym zakładzie pracy, ma prawo do zasiłku macierzyńskiego za cały przewidziany prawem okres, bowiem nadal przebywa na urlopie macierzyńskim. (…)”

Zasiłek macierzyński może być wypłacany także wtedy, gdy pracownica nie jest uprawniona do urlopu macierzyńskiego. Zasiłek macierzyński przysługuje za okres odpowiadający części urlopu macierzyńskiego, która przypada po porodzie (tj. wymiar urlopu określony w art. 180 K.p. skrócony o 2 tygodnie):

• w razie urodzenia dziecka w czasie urlopu wychowawczego (jeżeli pełny wymiar urlopu macierzyńskiego bez skracania go o 2 tygodnie przypada w czasie tego urlopu),

• w przypadku urodzenia dziecka po ustaniu zatrudnienia, jeśli zatrudnienie ustało wskutek likwidacji lub upadłości pracodawcy (art. 30 ustawy zasiłkowej),

• w przypadku urodzenia dziecka po ustaniu zatrudnienia, jeśli umowa o pracę została rozwiązana z naruszeniem przepisów prawa, stwierdzonym prawomocnym orzeczeniem sądu.

Przerwanie urlopu i zasiłku macierzyńskiego

Po wykorzystaniu zasiłku macierzyńskiego przez okres co najmniej 14 tygodni po porodzie, ubezpieczona może zrezygnować z pobierania zasiłku macierzyńskiego za pozostały okres. Z niewykorzystanej części okresu wypłaty zasiłku macierzyńskiego powinien skorzystać ubezpieczony ojciec dziecka. Część urlopu i zasiłku macierzyńskiego wykorzystywana przez ojca dziecka musi przypadać bezpośrednio po terminie rezygnacji z części zasiłku macierzyńskiego przez ubezpieczoną.

Przerwanie urlopu i zasiłku macierzyńskiego może też nastąpić w sytuacji, gdy dziecko wymaga opieki szpitalnej. Wówczas ubezpieczona, która pobrała zasiłek macierzyński za okres 8 tygodni po porodzie, może przerwać pobieranie zasiłku, a pozostały jego okres wykorzystać w terminie późniejszym, od dnia następnego po wypisaniu dziecka ze szpitala. Na okres pobytu dziecka w szpitalu ubezpieczona otrzyma zaświadczenie lekarskie o konieczności sprawowania opieki nad chorym dzieckiem przebywającym w szpitalu. Za okres tej opieki będzie jej przysługiwało prawo do zasiłku opiekuńczego na ogólnych zasadach.

Jeżeli po urodzeniu dziecka to ubezpieczona będzie wymagała opieki szpitalnej to, po wykorzystaniu zasiłku macierzyńskiego w wymiarze 8 tygodni po porodzie, także może przerwać pobieranie tego zasiłku. Pod warunkiem jednak, że o zasiłek macierzyński wystąpi ubezpieczony ojciec dziecka. W takim przypadku ubezpieczony może wykorzystać część zasiłku macierzyńskiego odpowiadającą okresowi pobytu ubezpieczonej w szpitalu. Łączny wymiar zasiłku macierzyńskiego wykorzystanego przez ubezpieczoną matkę dziecka i ubezpieczonego ojca dziecka nie może przekraczać wymiaru określonego przepisami Kodeksu pracy. Po przerwaniu zasiłku macierzyńskiego ubezpieczona, pozostająca w szpitalu, otrzyma za okres tego pobytu zaświadczenie lekarskie na druku ZUS ZLA. Na podstawie tego zaświadczenia otrzyma odpowiednio wynagrodzenie za czas choroby lub zasiłek chorobowy.

Zasiłek macierzyński w razie rezygnacji z wychowywania dziecka lub zgonu dziecka

Ubezpieczonej, która zrezygnuje z wychowywania dziecka i odda je innej osobie w celu przysposobienia lub do domu małego dziecka, zasiłek macierzyński przysługuje do dnia oddania dziecka, nie krócej jednak niż przez okres 8 tygodni po porodzie.

Natomiast w razie śmierci ubezpieczonej matki dziecka lub porzucenia przez nią dziecka, ubezpieczonemu ojcu dziecka lub innemu ubezpieczonemu członkowi najbliższej rodziny przysługuje prawo do niewykorzystanej części okresu wypłaty zasiłku macierzyńskiego, jeżeli przerwie zatrudnienie lub inną działalność zarobkową w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

W sytuacji gdy dziecko urodzi się martwe lub nastąpi zgon dziecka przed upływem 8 tygodni życia, zasiłek macierzyński przysługuje w wymiarze 8 tygodni (56 dni) po porodzie, nie krócej jednak niż przez 7 dni od dnia zgonu dziecka.

Jeżeli ubezpieczona urodziła więcej niż jedno dziecko przy jednym porodzie, a jedno z dzieci było martwo urodzone lub nastąpił jego zgon w okresie pierwszych 8 tygodni życia, zasiłek macierzyński przysługuje przez okres odpowiedni do liczby dzieci pozostałych przy życiu.

W przypadku gdy zgon dziecka nastąpi po upływie 8 tygodni życia, ubezpieczona zachowuje prawo do zasiłku macierzyńskiego przez okres 7 dni od dnia zgonu dziecka. Jeżeli ubezpieczona urodziła więcej niż jedno dziecko przy jednym porodzie i nastąpił zgon dziecka (dzieci) po upływie 8 tygodni życia, zasiłek macierzyński przysługuje przez okres odpowiedni do liczby dzieci pozostałych przy życiu, nie dłużej jednak niż do ostatniego dnia okresu, ustalonego przepisami Kodeksu pracy, wynikającego z liczby dzieci pozostałych przy życiu.

Zasiłek macierzyński po poronieniu ciąży

Przepisy Kodeksu pracy nie przewidują prawa do urlopu macierzyńskiego w przypadku poronienia (bez znaczenia jest, który był to miesiąc ciąży). Art. 180¹ K.p. stanowi jedynie o okresie urlopu macierzyńskiego przysługującego m.in. w przypadku urodzenia martwego dziecka.
 

Zatem pracownica, która poroniła ciążę i nie otrzymała aktu urodzenia dziecka, nie ma również prawa do urlopu i zasiłku macierzyńskiego. Wówczas z tytułu niezdolności do pracy przypadającej po poronieniu, pracownicy przysługuje prawo do zasiłku chorobowego w wysokości 80% podstawy wymiaru od dnia następnego po dniu poronienia ciąży (70% podstawy wymiaru za okres pobytu w szpitalu). Okres trwania ciąży pracownica dokumentuje odrębnym zaświadczeniem wydanym przez lekarza leczącego (art. 11 ustawy zasiłkowej). Jeżeli pracownica dostarczy dowody uprawniające ją do zasiłku chorobowego w niższej wysokości już po dokonaniu wypłaty zasiłku w wysokości 100% podstawy wymiaru, nadpłaconą kwotę zasiłku pracodawca potrąci z przysługującego pracownicy zasiłku bieżącego.

Należy w tym miejscu dodać, że z przepisów ustawy z dnia 29 września 1986 r. - Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz. U. z 2004 r. nr 161, poz. 1688 ze zm.) wynika, iż szpital, w którym urodziło się martwe dziecko, ma obowiązek zgłoszenia tego zdarzenia w USC nie później niż w ciągu 3 dni. Po otrzymaniu takiego zgłoszenia urząd sporządza akt urodzenia z adnotacją, że dziecko urodziło się martwe (nie sporządza się w tym przypadku aktu zgonu). Przepisy powołanej ustawy nie stanowią jednak, aby zgłoszenie urodzenia dotyczyło tylko dzieci powyżej określonej wagi lub okresu trwania ciąży. Przysługuje ono każdemu dziecku (medycznie płodowi, zarodkowi), bez względu na czas zakończenia ciąży. Tak więc pracownica ma prawo do rejestracji dziecka w USC na podstawie pisemnego zgłoszenia urodzenia dziecka wystawionego przez szpital. Otrzymany akt urodzenia z odpowiednią adnotacją stanowi dokument, na podstawie którego może ubiegać się o urlop i zasiłek macierzyński w wymiarze przysługującym po porodzie, tj. 8 tygodni.

Sytuacje, w których zasiłek macierzyński nie przysługuje

Zasiłek macierzyński nie przysługuje w okresie urlopu bezpłatnego. Jeżeli więc dziecko urodzi się w okresie tego urlopu bezpłatnego, prawo do zasiłku macierzyńskiego przysługuje za okres urlopu macierzyńskiego przypadającego po zakończeniu urlopu bezpłatnego. Zasiłek przysługuje wówczas w wymiarze, jaki pozostał do wyczerpania urlopu macierzyńskiego, po odliczeniu okresu przypadającego na okres urlopu bezpłatnego.

Prawa do zasiłku macierzyńskiego nie nabędzie również osoba, która w dniu porodu nie podlegała ubezpieczeniu chorobowemu, za wyjątkiem przypadków określonych w art. 30 ustawy zasiłkowej.

Ponadto zasiłek macierzyński nie przysługuje w okresie:

• tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności, z wyjątkiem przypadków, w których prawo do zasiłku wynika z ubezpieczenia chorobowego osób wykonujących odpłatnie pracę na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,

• w którym ubezpieczona, w myśl odrębnych przepisów, zachowuje prawo do wynagrodzenia.

Dokumentacja niezbędna do wypłaty zasiłku macierzyńskiego

W myśl § 12 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 27 lipca 1999 r. w sprawie określenia dowodów stanowiących podstawę przyznania i wypłaty zasiłków…, dowodem do przyznania i wypłaty zasiłku macierzyńskiego jest odpowiednio:

1) Dla pracownicy:

• zaświadczenie lekarskie stwierdzające przewidywaną datę porodu - za okres przed porodem; skrócony odpis aktu urodzenia dziecka - po porodzie oraz

• oświadczenie o urodzeniu pierwszego lub kolejnego dziecka.

 

Natomiast w razie wypłaty zasiłku macierzyńskiego przez ZUS (gdy pracodawca nie jest upoważniony do wypłaty świadczeń z ubezpieczenia społecznego), dodatkowo zaświadczenie pracodawcy o:

• okresie udzielonego urlopu macierzyńskiego,

• wysokości wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru zasiłku wystawione na druku ZUS Z-3.

2) Dla ubezpieczonego-ojca dziecka lub innego ubezpieczonego w razie śmierci ubezpieczonej lub porzucenia przez nią dziecka:

• skrócony odpis aktu urodzenia dziecka,

• zaświadczenie o okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego przez matkę dziecka oraz o okresie przysługującego jej zasiłku macierzyńskiego - wystawione przez płatnika zasiłku, a także w przypadku:

• ubezpieczonego będącego pracownikiem - zaświadczenie pracodawcy o okresie udzielonego urlopu macierzyńskiego (w razie wypłaty zasiłku przez ZUS),

• ubezpieczonego prowadzącego działalność pozarolniczą - oświadczenie ojca dziecka o przerwaniu tej działalności,

• pozostałych ubezpieczonych - zaświadczenie o przerwaniu działalności zarobkowej,

a w przypadku porzucenia dziecka przez ubezpieczoną-matkę dziecka - dodatkowo oświadczenie o porzuceniu dziecka.

3) Z tytułu przyjęcia dziecka na wychowanie - oświadczenie o dacie przyjęcia dziecka na wychowanie oraz zaświadczenie sądu opiekuńczego o wystąpieniu do sądu o przysposobienie dziecka lub przyjęcie dziecka na wychowanie w ramach rodziny zastępczej - zawierającego informację o dacie urodzenia dziecka. Natomiast w przypadku wypłaty zasiłku macierzyńskiego przez ZUS wymagane jest dodatkowo zaświadczenie pracodawcy o okresie udzielonego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego.

4) Dla ojca dziecka - w przypadku skrócenia przez matkę dziecka okresu pobierania zasiłku macierzyńskiego - skrócony odpis aktu urodzenia dziecka, zaświadczenie o okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego przez matkę dziecka oraz o okresie przysługującego jej zasiłku macierzyńskiego (wystawione przez płatnika zasiłku) oraz w przypadku:

a) ubezpieczonego będącego pracownikiem - zaświadczenie pracodawcy o okresie udzielonego urlopu macierzyńskiego,

b) ubezpieczonego prowadzącego działalność pozarolniczą - oświadczenie ojca dziecka o przerwaniu tej działalności,

c) pozostałych ubezpieczonych - zaświadczenie o przerwaniu działalności zarobkowej.

5) Dla ojca dziecka za okres sprawowania opieki nad dzieckiem, w czasie pobytu ubezpieczonej-matki dziecka w szpitalu, w przypadku gdy ze względu na stan zdrowia nie może ona sprawować osobistej opieki nad dzieckiem i wykorzystała urlop macierzyński w wymiarze 8 tygodni po porodzie, wymagane są:

• skrócony odpis aktu urodzenia dziecka,

• zaświadczenie ze szpitala o dacie przyjęcia ubezpieczonej-matki dziecka do szpitala,

• zaświadczenie o okresie przysługującego oraz wypłaconego matce dziecka zasiłku macierzyńskiego.

 

A jeżeli zasiłek macierzyński jest wypłacany przez ZUS, dodatkowo należy przedłożyć odpowiednio:

• zaświadczenie pracodawcy o udzielonym urlopie macierzyńskim - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem,

• oświadczenie o przerwaniu działalności pozarolniczej - w przypadku ubezpieczonego będącego osobą prowadzącą działalność pozarolniczą,

• zaświadczenie o przerwaniu działalności zarobkowej - w przypadku pozostałych ubezpieczonych.

Ponadto ubezpieczonego-ojca dziecka, któremu przyznano prawo do zasiłku macierzyńskiego, należy pouczyć o obowiązku niezwłocznego poinformowania płatnika zasiłku macierzyńskiego o wypisaniu ubezpieczonej-matki dziecka ze szpitala oraz udokumentowania daty wypisania jej ze szpitala.

6) W celu przerwania wypłaty zasiłku macierzyńskiego przysługującego ubezpieczonej-matce dziecka za okres pobytu w szpitalu, należy przedłożyć zaświadczenie o przyjęciu do szpitala, a w przypadku pracownicy, której zasiłek macierzyński wypłacany jest przez ZUS dodatkowo - zaświadczenie pracodawcy o przerwaniu urlopu macierzyńskiego.

Na wniosek ubezpieczonej w aktach pozostawia się kserokopię zaświadczenia o dacie przyjęcia jej do szpitala poświadczoną przez płatnika zasiłku za zgodność z oryginałem, celem przedłożenia oryginału zaświadczenia do wypłaty zasiłku macierzyńskiego ubezpieczonemu-ojcu dziecka.

Podjęcie wypłaty zasiłku macierzyńskiego przysługującego ubezpieczonej-matce dziecka za okres po przerwie (po wyjściu ze szpitala) następuje po przedłożeniu zaświadczenia o okresie zasiłku macierzyńskiego wypłaconego ubezpieczonemu-ojcu dziecka, a w przypadku ubezpieczonej będącej pracownicą, jeżeli zasiłek jest wypłacany przez ZUS, dodatkowo - zaświadczenie pracodawcy o udzielonym urlopie macierzyńskim.
 

Praca w czasie dodatkowego urlopu macierzyńskiego

Pracownica korzystająca z dodatkowego urlopu macierzyńskiego lub dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego (dalej dodatkowego urlopu) może łączyć korzystanie z tego urlopu z wykonywaniem pracy u pracodawcy, który udzielił dodatkowego urlopu.

Uwaga!Praca w okresie dodatkowego urlopu może być wykonywana w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy.

Podjęcie pracy w czasie dodatkowego urlopu następuje na pisemny wniosek pracownicy, złożony w terminie nie krótszym niż 7 dni przed rozpoczęciem wykonywania pracy. We wniosku pracownica wskazuje wymiar czasu pracy oraz okres, przez który zamierza łączyć korzystanie z dodatkowego urlopu z wykonywaniem pracy. Pracodawca zobowiązany jest uwzględnić wniosek pracownicy.

W przypadku gdy pracownica łączy korzystanie z dodatkowego urlopu z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu, wysokość zasiłku macierzyńskiego ulega pomniejszeniu proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy, w którym pracownica wykonuje pracę w czasie korzystania z dodatkowego urlopu.

Powyższa zasada dotyczy wyłącznie pracowników i nie ma zastosowania do ubezpieczonych niebędących pracownikami.

Jeżeli pracownica łącząca korzystanie z dodatkowego urlopu z wykonywaniem pracy u swojego pracodawcy, przedłoży zwolnienie lekarskie ZUS ZLA za czas choroby lub konieczności sprawowania osobistej opieki nad chorym dzieckiem lub innym chorym członkiem rodziny, nabędzie prawo odpowiednio do wynagrodzenia za czas choroby, zasiłku chorobowego lub opiekuńczego.