Wniosek o wypłatę zasiłku macierzyńskiego, gdy umowa o pracę trwa do dnia porodu

Umowa o pracę z pracownicą zostanie rozwiązana z dniem porodu. Udzielimy jej urlopu macierzyńskiego na jeden dzień, a wypłatę zasiłku macierzyńskiego za cały okres przekażemy do ZUS. Pracownica chciałaby otrzymywać zasiłek w wysokości 80% podstawy wymiaru za cały okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. Jakie dokumenty, oprócz zaświadczenia ZUS Z-3, należy przekazać do ZUS?

Dowodem stanowiącym podstawę przyznania i wypłaty zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego jest:

złożone w formie papierowej lub w formie dokumentu elektronicznego uwierzytelnionego z wykorzystaniem kwalifikowanego certyfikatu lub profilu zaufanego ePUAP na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS, zaświadczenie lekarskie wystawione na zwykłym druku określające przewidywaną datę porodu - za okres przed dniem porodu,
odpis skrócony aktu urodzenia dziecka lub jego kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem przez płatnika składek albo przez ZUS - za okres od dnia porodu.

Powyższe wynika z § 9 rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 grudnia 2015 r. w sprawie zakresu informacji o okolicznościach mających wpływ na prawo do zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa... (Dz. U. z 2017 r. poz. 87), dalej rozporządzenia.

Druk ZUS Z-3 i ZAS-54 dostępne są
w serwisie www.druki.gofin.pl

W sytuacji, gdy umowa o pracę zostaje rozwiązana w dniu porodu, to informacje dotyczące wypłaty zasiłku macierzyńskiego były pracodawca zamieszcza na zaświadczeniu ZUS Z-3, dołączając do niego odpis skrócony aktu urodzenia dziecka lub jego kopię potwierdzoną za zgodność z oryginałem.

Natomiast dla wypłaty zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego wymagane jest złożenie wniosku przez osobę uprawnioną (np. na druku ZAS-54). W myśl § 22 rozporządzenia, w sytuacji, gdy z zasiłku macierzyńskiego korzysta cały czas ten sam rodzic dziecka, to dokumentami niezbędnymi do przyznania i wypłaty zasiłku za okres ustalony jako okres urlopu rodzicielskiego, są w przypadku:

pracownika, któremu zasiłek macierzyński jest wypłacany przez ZUS - zaświadczenie pracodawcy o okresie udzielonego urlopu rodzicielskiego (oraz ewentualnie o okresie i wymiarze czasu pracy wykonywanej w czasie urlopu rodzicielskiego zawierające informację, czy i w jakim wymiarze pracownik będzie wykonywał pracę w okresie wydłużonego urlopu rodzicielskiego),
ubezpieczonego niebędącego pracownikiem (w tym także osoby pobierającej zasiłek po ustaniu zatrudnienia) - wniosek złożony płatnikowi zasiłku macierzyńskiego (po ustaniu zatrudnienia do ZUS) przed terminem rozpoczęcia korzystania z tego zasiłku za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego.

W piśmie z 26 kwietnia 2016 r. pt. "Nowe zasiłki macierzyńskie i opiekuńcze od 2 stycznia 2016 r." (dostępnym na stronie internetowej www.zus.pl), ZUS wyjaśnił, że zasady ustalania zasiłku macierzyńskiego obowiązujące dla pracowników:

ZUS "(...) stosuje się także do okresu pobierania zasiłku macierzyńskiego przez ubezpieczonych niebędących pracownikami, osoby pobierające zasiłek macierzyński w okresie urlopu wychowawczego oraz pobierające zasiłek macierzyński po ustaniu tytułu ubezpieczenia. (...)".

Po rozwiązaniu umowy o pracę była pracownica nie jest uprawniona do urlopów związanych z rodzicielstwem, ma jednak prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający tym urlopom. Wniosek o wypłatę zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego przekaże do ZUS były pracodawca.

Była pracownica może natomiast złożyć w ZUS wniosek o wypłatę zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego. Powinno to nastąpić przed terminem rozpoczęcia korzystania z tego zasiłku. Wówczas zasiłek macierzyński za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego oraz do 6 tygodni urlopu rodzicielskiego będzie wynosił 100% podstawy wymiaru, a za pozostały okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego - 60% tej podstawy.

Jeśli jednak, tak jak przedstawiono w pytaniu, zainteresowana chciałaby otrzymywać zasiłek macierzyński w wysokości 80% podstawy wymiaru za cały okres odpowiadający okresom urlopów związanych z rodzicielstwem, to wniosek o wypłatę zasiłku za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego powinna złożyć w ciągu 21 dni od porodu. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby wniosek ten złożyła pracodawcy, który przekaże go do ZUS (wraz z wypłatą zasiłku macierzyńskiego od dnia porodu) bądź też przesłała go bezpośrednio do ZUS w ciągu wskazanego wyżej terminu.