Opłacanie składki na FGŚP za zleceniobiorcę

Prowadzę działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej. Od połowy września br. zatrudniam dwóch zleceniobiorców, którzy z tytułu wykonywania umowy zlecenia podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu. Czy powinienem za te osoby opłacać składkę na FGŚP, jeżeli nie zatrudniam ani jednego pracownika?

Tak. Zasady i tryb opłacania składki na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (dalej FGŚP) reguluje ustawa z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz. U. z 2014 r. poz. 272 z późn. zm.), dalej ustawa. Zgodnie z przepisami powołanego aktu prawnego składki na FGŚP zobowiązany jest opłacać pracodawca za zatrudnionych pracowników. Pracodawcą - w rozumieniu przepisów ustawy jest:

• przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
   
• przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą również na terytorium innych państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym w odniesieniu do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
   
• oddział banku zagranicznego,
   
• oddział instytucji kredytowej lub oddział zagranicznego zakładu ubezpieczeń,
   
• oddział lub przedstawicielstwo przedsiębiorcy zagranicznego,

spełniający warunki, o których mowa w art. 2 ust. 1 ustawy.

Natomiast pracownikiem w rozumieniu przepisów ustawy jest osoba fizyczna, która zgodnie z przepisami polskiego prawa:

• pozostaje z pracodawcą w stosunku pracy lub
   
• jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę nakładczą, albo
   
• wykonuje pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo
   
• wykonuje pracę zarobkową na podstawie innej niż stosunek pracy na rzecz pracodawcy będącego rolniczą spółdzielnią produkcyjną, spółdzielnią kółek rolniczych lub inną spółdzielnią zajmującą się produkcją rolną

jeżeli z tego tytułu podlega obowiązkowi ubezpieczeń emerytalnego i rentowych.

Powyższe nie dotyczy małżonka pracodawcy, jego dzieci własnych, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobionych, rodziców, macochy i ojczyma oraz osób przysposabiających, a także rodzeństwa, wnuków, dziadków, zięciów i synowych, bratowych, szwagierek i szwagrów oraz osób wykonujących pracę zarobkową w gospodarstwie domowym (art. 10 ustawy).

W świetle powołanych regulacji, osoba prowadząca działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej objęta jest przepisami ustawy. W konsekwencji jest ona obowiązana opłacać składkę na FGŚP za zatrudnionych pracowników, do których zalicza się m.in. osoby wykonujące umowy zlecenia, które z tego tytułu podlegają obowiązkowi ubezpieczeń emerytalnego i rentowych. W tym przypadku bez znaczenia jest, że nie zatrudnia ona ani jednej osoby w ramach stosunku pracy.

Składkę na FGŚP ustala się od wypłat stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, bez stosowania ograniczenia rocznej podstawy wymiaru tych składek do kwoty trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy (art. 29 ust. 1 ustawy).

Osoba prowadzi działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej. Od 1 września br. zatrudnia trzy osoby na umowy zlecenia (w wieku 25, 46, 51 lat).

Dwóch zleceniobiorców z umowy zlecenia podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu, a trzeci tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu (jest pracownikiem innego podmiotu zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy i zlecenia nie wykonuje na rzecz własnego pracodawcy).

Zleceniodawca za zleceniobiorców objętych obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi opłaca składkę na FGŚP.

Załóżmy, że trzeci zleceniobiorca z umowy zlecenia wniósł o dobrowolne ubezpieczenia społeczne. Zleceniodawca nie opłaca za niego składki na FGŚP, ponieważ z umowy zlecenia nie podlega on obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, a jedynie dobrowolnie.

Zwracamy uwagę! Zgodnie ze stanowiskiem ZUS zleceniodawcy będący osobami fizycznymi nie opłacają składek na Fundusz Pracy za zleceniobiorców, jeżeli nie zatrudniają co najmniej jednego pracownika. Pisaliśmy na ten temat w UiPP nr 8/2014, str. 9-10.