Ustalenie wynagrodzenia urlopowego pracownika wynagradzanego stawką godzinową

Od lutego 2024 r. zatrudniamy pracownika w pełnym wymiarze czasu pracy za wynagrodzeniem określonym w stawce godzinowej wynoszącej 26,50 zł, wypłacanym za dany miesiąc 10. dnia następnego miesiąca. W lipcu br. pracownik korzystał przez jeden dzień z urlopu wypoczynkowego. Jak należało ustalić wynagrodzenie urlopowe, jeśli otrzymał wynagrodzenie odpowiednio: w czerwcu - 4.240 zł (za maj plus 2 zł wyrównania do płacy minimalnej), w maju - 4.452 zł (za kwiecień), w kwietniu - 4.452 zł (za marzec)?

Pracownik powinien być wynagradzany co najmniej na poziomie minimalnego wynagrodzenia za pracę, które w przypadku pracownika pełnoetatowego od 1 stycznia do 30 czerwca 2024 r. wynosiło 4.242 zł, a od 1 lipca do 31 grudnia 2024 r. odpowiada kwocie 4.300 zł. Ta zasada jest zapisana w art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207 ze zm.), dalej zwanej ustawą. Z kolei z art. 6 ust. 4-5 tego aktu prawnego wynika, że dotyczy ona jednoskładnikowej (wyłącznie wynagrodzenia zasadniczego określonego w dowolnej formie - w pytaniu wynagrodzenia godzinowego) i wieloskładniowej płacy oraz innych świadczeń wynikających ze stosunku pracy zaliczonych przez GUS do wynagrodzeń osobowych, z pominięciem:

nagrody jubileuszowej,
odprawy emerytalno-rentowej,
wynagrodzenia za pracę w nadgodzinach oraz
dodatków: za pracę w porze nocnej, za staż pracy i za szczególne warunki pracy.

Minimum ustawowe musi być przestrzegane w przypadku przepracowania pełnego wymiaru czasu pracy obowiązującego pracownika (tzw. nominał, ustalony w trybie art. 130 K.p.), stosownie do jego rozkładu czasu pracy. U pracownika z pytania obowiązek został wykonany w wypłatach za kwiecień i marzec, a za maj konieczne było uzupełnienie, które - z racji braku odrębnych uregulowań - oblicza się w sposób przewidziany w art. 7 ustawy dla wyrównania wynagrodzenia z powodu terminów wypłat lub rozkładu czasu pracy - więcej na ten temat pisaliśmy w UiPP nr 7/2024, str. 60. Tak też postąpił Czytelnik. Stawka godzinowa z wynagrodzenia minimalnego w tym miesiącu wynosiła bowiem 26,51 zł (4.242 zł : 160 godz.) i była wyższa od 26,50 zł, czyli stawki godzinowej należnej pracownikowi.

Podwyżka płacy minimalnej nie zawsze wpływa na sposób obliczania wynagrodzenia urlopowego ze składników zmiennych. Uwzględnienie wzrostu minimum ustawowego jest konieczne w sytuacji, gdy pracownik jest wynagradzany wyłącznie zmienną płacą zasadniczą na poziomie minimalnym. W takim przypadku pracodawca musi ponownie policzyć podstawę wynagrodzenia urlopowego z sumy płacy zasadniczej wypłaconej pracownikowi w okresie 3 miesięcy kalendarzowych (12 miesięcy - przy znacznych wahaniach wysokości) poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu. Ma obowiązek uwzględnić podwyżkę płacy minimalnej, wprowadzoną przed rozpoczęciem przez pracownika urlopu wypoczynkowego lub w miesiącu jego wykorzystywania. Wynika to z § 10 w zw. z § 8 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego... (Dz. U. nr 2, poz. 14 z późn. zm.), dalej rozporządzenia urlopowego.

Powyższa sytuacja ma charakter czysto teoretyczny. Pracodawcy nie praktykują ustalania wynagrodzenia godzinowego od minimum ustawowego jako jedynego składnika płacowego przysługującego pracownikowi. Nie uczynił tego również Czytelnik. Stawka godzinowa pracownika z pytania przewyższa w 2024 r. stawkę godzinową z minimum ustawowego, z wyjątkiem:

maja, czerwca i grudnia, dla których nominał wynosił/wynosi 160 godzin pracy, a więc zależność płacowa przedstawia się następująco: 26,50 zł < 26,51 zł (4.242 zł : 160 godz. w maju i czerwcu), 26,50 zł < 26,88 zł (4.300 zł : 160 godz. w grudniu),
listopada, w którym nominał to 152 godziny, a zatem 26,50 zł < 28,29 zł (4.300 zł : 152 godz.).

W tych miesiącach Czytelnik musiał/musi dokonywać uzupełnienia do minimum ustawowego. Nie miał natomiast obowiązku uwzględniania kwoty uzupełnienia w podstawie wynagrodzenia urlopowego (§ 6 pkt 7a rozporządzenia urlopowego) ani przeliczania podstawy wynagrodzenia za 1 dzień urlopu wypoczynkowego w lipcu.

Ustalenie wynagrodzenia urlopowego ze składników zmiennych wymaga podzielenia podstawy urlopowej przez liczbę godzin, w czasie których pracownik faktycznie wykonywał pracę w okresie, z którego została ustalona ta podstawa (por. pismo MRiPS udostępnione naszemu Wydawnictwu 3 grudnia 2021 r.). Następnie konieczne jest pomnożenie stawki urlopowej przez liczbę godzin, jakie pracownik przepracowałby w czasie urlopu w ramach normalnego czasu pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, gdyby w tym czasie nie korzystał z urlopu (§ 9 rozporządzenia urlopowego).

Przykład

Pracownik z pytania przepracował w miesiącach marzec - maj nominalny wymiar czasu pracy, czyli 496 godzin (168 godz. marzec + 168 godz. kwiecień + 160 godz. maj). Zatem za 1 dzień urlopu wypoczynkowego w lipcu należało mu się 212 zł, zgodnie z wyliczeniem:

podstawa urlopowa: (168 godz. x 26,50 zł) + (168 godz. x 26,50 zł) + (160 godz. x 26,50 zł) = 4.452 zł + 4.452 zł + 4.240 zł = 13.144 zł,
stawka urlopowa: 13.144 zł : 496 godz. = 26,50 zł,
wynagrodzenie urlopowe: 26,50 zł x 8 godz. = 212 zł.