Podstawa wymiaru świadczenia chorobowego gdy wynagrodzenie przekroczyło roczną podstawę wymiaru składek

W maju br. pracownik uzyskał obok wynagrodzenia zasadniczego premie miesięczne za 3 miesiące oraz nagrodę roczną. W tym też miesiącu nastąpiło przekroczenie rocznego limitu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe. W jaki sposób należy ustalić podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego za kilka dni września br.? Nadmieniamy, że wynagrodzenia za dany miesiąc wypłacamy 10 dnia następnego miesiąca.

W celu ustalenia wysokości kwot wynagrodzenia oraz poszczególnych jego składników, które podlegają uwzględnieniu w podstawie wymiaru wynagrodzenia chorobowego, należy ustalić średni wskaźnik składek na ubezpieczenia społeczne potrąconych w miesiącu przekroczenia limitu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe.

Do obliczenia podstawy wymiaru świadczeń chorobowych przyjmuje się przeciętne miesięczne wynagrodzenie za okres 12 miesięcy (odpowiednio za pełne kalendarzowe miesiące zatrudnienia) poprzedzających miesiąc powstania niezdolności do pracy - art. 36 ust. 1 i 2 ustawy zasiłkowej. Za wynagrodzenie uważa się przychód pracownika stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe oraz ubezpieczenie chorobowe (art. 3 pkt 3 ustawy zasiłkowej).

Ważne: Premie miesięczne (jeżeli nie są wypłacane za okresy absencji chorobowej) dolicza się do wynagrodzenia za miesiąc, za który zostały wypłacone. Natomiast nagrodę roczną dodaje się do przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w wysokości 1/12 jej części wypłaconej za rok poprzedzający miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy (art. 42 ust. 1 i 3 ustawy zasiłkowej).

Zatem wynagrodzenie wlicza się do podstawy wymiaru świadczenia chorobowego jako wynagrodzenie za miesiąc, za który zostało wypłacone (a nie, w którym dokonano tej wypłaty). Składniki miesięczne sumuje się z wynagrodzeniem za miesiąc, za który zostały wypłacone - nawet jeśli wypłacono je po kilku miesiącach. Natomiast składnik roczny dodaje się - w odpowiedniej proporcji - już do przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

Ważne: Średni wskaźnik składek oblicza się nie tylko w celu uzupełnienia wynagrodzenia za miesiąc, w którym wystąpiło przekroczenie limitu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe, ale również wówczas, gdy w miesiącu tego przekroczenia występują składniki wypłacone za inny okres.

W sytuacji, o której mowa w pytaniu, w maju 2011 r. pracownikowi oprócz wynagrodzenia za kwiecień 2011 r. wypłacono premie za 3 miesiące (tj. za luty, marzec i kwiecień) oraz nagrodę roczną za 2010 r. Jednocześnie w miesiącu tym przychód pracownika przekroczył limit podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe. W związku z tym, aby ustalić jaki procent składki został potrącony od każdego składnika wynagrodzenia, należy obliczyć średni wskaźnik składek. Następnie o ten wskaźnik należy pomniejszyć wynagrodzenie, premie i nagrodę roczną.

Średni wskaźnik składek oblicza się poprzez podzielenie kwoty potrąconych składek (pomnożonej przez 100) przez przychód stanowiący podstawę wymiaru składek.

Przykład

Do podstawy wymiaru wynagrodzenia chorobowego przysługującego pracownikowi za 10 dni września 2011 r. należało przyjąć m.in. wynagrodzenie za kwiecień 2011 r. (wypłacone w maju 2011 r.). W miesiącu tym, obok wynagrodzenia za kwiecień 2011 r. w wysokości 18.000 zł wypłacono premie za luty, marzec i kwiecień w łącznej wysokości 5.400 zł (po 1.800 zł za każdy miesiąc) oraz nagrodę za 2010 r. w kwocie 60.000 zł. Przychód pracownika wyniósł 83.400 zł i przekroczył limit podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe, w związku z czym pracodawca od tego przychodu potrącił ze środków pracownika składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ustalone od kwoty 1.938 zł, a na ubezpieczenie chorobowe od kwoty 83.400 zł. Łącznie kwota składek sfinansowanych przez pracownika w maju 2011 r. wyniosła 2.261,52 zł, tj. na ubezpieczenia:

emerytalne - 189,15 zł (1.938 zł x 9,76%),
rentowe - 29,07 zł (1.938 zł x 1,5%),
chorobowe - 2.043,30 zł (83.400 zł x 2,45%).

Kwota składek sfinansowanych przez pracownika w maju 2011 r. stanowiła 2,71% podstawy ich wymiaru, według wyliczenia:

	2.261,52 zł x 100	= 2,71%.
	83.400 zł

W podstawie wymiaru wynagrodzenia chorobowego należy uwzględnić:

wynagrodzenie za kwiecień 2011 r. w wysokości 17.512,20 zł, tj. 18.000 zł - (18.000 zł x 2,71%),
premie za luty, marzec i kwiecień 2011 r. w wysokości po 1.751,22 zł za każdy z miesięcy, tj. 1.800 zł - (1.800 x 2,71%),
nagrodę roczną w wysokości 4.864,50 zł, tj.: 60.000 zł - (60.000 zł x 2,71%) = 58.374 zł; 58.374 zł : 12.

Wynagrodzenie za maj 2011 r. (wypłacone w czerwcu 2011 r.), od którego potrącono tylko składkę na ubezpieczenie chorobowe, należy uwzględnić w podstawie wymiaru w kwocie 17.559 zł, co wynika z wyliczenia: 18.000 zł - (18.000 zł x 2,45%).